طراحي شیءگرای سیستم ها

کتاب « طراحي شیءگرای سیستم ها »

مخاطبین : دانشجویان دروس طراحی شیءگرا و تجزیه و تحلیل سیستم ها؛ علاقمندان مدل شیء

نویسنده : Grady Booch

مترجم : دكتر محسن صديقي مشكناني

ناشر : نشر مُمِد (MOMED)

سال نشر : 1393

نوع کتاب : الکترونیکی (pdf)، چاپی

مقدمه

مهندس گريدي بوچ (Grady Booch) يكي از معروف‌ترين و شناخته شده‌ ترين صاحبنظران در مورد مدل شيء گرا در جهان است. كتاب طراحي شيء گرا و كاربردها كه در سال 1991 ميلادي توسط ايشان نوشته شده است، همچنان يكي از مشخص‌ ترين متون درسي و يك مرجع عمومي براي تحليل، طراحي و برنامه سازي شيءگرا مي‌باشد.

فصل اول اين كتاب به موضوع پيچيدگي در كل و پيچيدگي نرم‌ افزار و نقش تفكيك ، تجريد و سلسله مراتب در برخورد با آن، مي‌پردازد.

در فصل دوم مدل شيءگرا و اركان اصلي شامل تجريد، دربرگيري ، مؤلفه‌ اي بودن و سلسله‌ مراتب و همچنين اركان فرعي آن شامل نوع‌ بندي ، توازن يا هم‌ وجودي و ماندگاري بيين شده است.

فصل سوم به شيءها ، كلاس‌ها و ويژگي‌هاي آنها و همچنين به روابط مختلف بين شيءها، بين كلاس‌ها و بين شيءها و كلاس‌ها مي‌پردازد.

فصل چهارم حاوي موضوع طبقه بندي يا كلاس‌ بندي ، ارتباط آن با مدل شيء، مشكلات كلاس‌ بندي، روش‌هايي براي شناسايي و تعيين شيءها، كلاس‌ها و همچنين ارتباط و رفتار آنها با يكديگر (مكانيزم ) مي‌باشد.

فصل پنجم قواعد علامت‌گذاري براي چهار نمودار اصلي و دو نمودار كمكي را ارايه مي‌كند. نمودارهاي اصلي شامل نمودار كلاس ، نمودار شيء ، نمودار مؤلفه و نمودار فرايند مي‌باشد. نمودارهاي كمكي شامل دو نمودار تغيير حالت و نمودار زماني است.

در فصل ششم فرايند طراحي شيءگرا به‌عنوان يك فرايند فزاينده و تكرارشونده مورد بحث قرار گرفته و قدم‌هاي اصلي در اين راه مطرح شده است: شناسايي و تعيين شيءها و كلاس‌ها در سطحي از تجريد، شناسايي و تعيين معني اين كلاس‌ها و شيءها، شناسايي و تعيين روابط بين اين كلاس‌ها و شيءها، و بالاخره پياده ‌سازي اين كلاس‌ها و شيءها.

در فصل هفتم نكات عملي در طراحي شيءگرا، نقش اين روش در چرخه‌ عمر نرم‌ افزار و تأثير آن در مديريت نرم‌ افزار مورد بررسي قرار مي‌گيرد.

بقيه فصول كتاب بوچ (فصول هشتم تا سيزدهم) حاوي پنج كاربرد در زمينه‌ هاي مختلف است، كه هر يك طي يك فصل توسط يك زبان شيءگرا ارايه شده است.

اين نوشتار ترجمه‌ منتخبي از مطالب فصول اول تا هفتم كتاب بوچ است. منتخبي كه سعي شده است ساختار و اهداف اصلي بوچ را دربر داشته باشد. بخش “خلاصه” از هر فصل به‌ طور كامل ترجمه شده است. در عين حال در حاشيه متن عناويني نيز قيد شده است، به اين اميد كه متن را براي خواننده گوياتر نمايد. قواعد علامت‌گذاري UML نيز كه بعدها توسط بوچ و همكارانش در مؤسسه‌ غير انتفاعي OMG به‌ جاي علامت‌گذاري فصل پنج ارائه گرديد و اكنون عملاً به‌ صورت يك استاندارد براي مدل‌ سازي شيءگرا درآمده است، در قالب فصل 7 اضافه شده است.

الحمدلله‌ ربّ‌ العالمين

محسن صديقي مشكناني

فهرست مطالب

فصل 1: پيچيدگي، Complexity

فصل 2: مدل شيء، The Object Model

فصل 3: كلاس‌ها و شيءها، Classes & Objects

فصل 4: دسته‌ بندي، Classification

فصل 5: علامت‌ گذاري،The Notation

فصل 6: فرايند طراحي شيءگرا،The Process

فصل 7: نكات عملی، ragmatics

فصل8: زبان مدل سازی یکپارچه